Anthos heeft op donderdag 27 januari jl. overleg gevoerd met vertegenwoordigers van Rabobank Nederland over de zogenaamde “derde betalingen in relatie tot het witwassen van gelden”.  Dit vraagstuk speelt bij de im- en export naar derde landen, zoals bijvoorbeeld bij de export naar Rusland. De bank heeft hierover in de afgelopen jaren een groot aantal bedrijven in de tuinbouwsector bezocht, waaronder ook Anthos - leden.

Op grond van de opgedane ervaringen heeft de bank beleid geformuleerd waarbij als uitgangspunten gelden: er moet transparantie zijn in de geld- en goederenstromen en het bedrijfsleven heeft een onderzoekplicht naar de partijen waarmee zaken wordt gedaan. De Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) is de wettelijke basis die de vereiste onderzoekplicht aan het bedrijfsleven oplegt.

Anthos heeft in het gesprek met de Rabobank het volgende ingebracht:

• Derde betalingen moeten niet automatisch geassocieerd worden met witwaspraktijken, omdat die ook het gevolg kunnen zijn van gangbare handelspraktijken in de sector, o.a. in relatie tot het verrichten van vooruitbetalingen óf omdat afnemers geen bancaire faciliteiten hebben om internationaal giraal te betalen;
• De onderzoekplicht van onze leden naar de betaal- en goederenstroom is niet voor alle leden duidelijk; wat wordt er van hen verwacht en hoe diepgaand moet zo’n onderzoek zijn?;
• Rabobank is gevraagd om met hun cliënten de namen te delen van buitenlandse partijen die betrokken zijn bij witwaspraktijken;
• Het verscherpte toezicht van de bank moet zich niet alleen richten op de reguliere, bonafide handelsbedrijven. Met andere woorden, het beginsel van “gelijke monniken, gelijke kappen” moet onvoorwaardelijk worden toegepast.

Rabobank heeft met Anthos een aantal handvatten en tips gedeeld op basis waarvan bedrijven maatregelen kunnen nemen om te voorkomen dat zij (onbedoeld) betrokken raken bij witwaspraktijken. Enkele voorbeelden zijn:

• Leg vast welke spelregels er gelden binnen het bedrijf in de vorm van beleid en bespreek dit met de medewerkers;
• Uitgangspunt bij transparantie in geld- en goederenstromen is dat de partij die gefactureerd wordt, ook de partij is die de factuur betaalt;
• Zorg ervoor dat contracten en leveringsvoorwaarden aansluiten op de Wwft en de sanctiewet;
• Doe grondig klantenonderzoek, zodat duidelijk is met wie zaken wordt gedaan en hoe het betalingsverkeer is geregeld. Rabobank heeft daarvoor een aantal tools aangereikt, waarnaar later in dit bericht wordt verwezen;
• Transacties moeten bij voorkeur rechtstreeks giraal worden betaald;
• In geval van contante betalingen, volg de richtlijnen van de FIU (herkomst van vermogen en meldplicht);
• Beëindig relaties met afnemers in die gevallen waarin geen transparante en herleidbare goederen- en betalingsstromen kunnen worden overeengekomen.

Anthos en Rabobank Nederland hebben begrip voor elkaars situatie uitgesproken. Daarnaast is de afspraak gemaakt dat Anthos in samenspraak met het bedrijfsleven de mogelijkheden verder zal onderzoeken in hoeverre op een praktische manier invulling kan worden gegeven aan de aangescherpte eisen, o.a. in relatie tot de onderzoekplicht. De Rabobank verzoekt haar cliënten om te voldoen aan de wetgeving en heeft toegezegd hen te willen helpen met het verstrekken van informatie. In het licht daarvan heeft Anthos van de bank onderstaande informatie ontvangen die meer inzichten geeft over de sancties, het witwassen, de corruptie en welke bedrijven kunnen helpen bij het doen van klantonderzoek.

LANDEN – risico landen op het gebied van sancties, witwassen en financieren van terrorisme en corruptie

Sancties – welke landen zijn gesanctioneerd vanuit de EU en OFAC (Amerikaanse toezichthouder)
– EU sanctielandenkaart 
– OFAC overzicht van sanctielanden 

Witwassen – hoog risico landen mbt witwassen en financieren terrorisme  

Corruptie – Eerlijk zakendoen zonder corruptie 

Rusland specifieke informatie
– Handboek Rusland Rijksoverheid 
– Factsheet Rusland de Krim_Rijskoverheid 
– De reis van de conference peer_artikel Volkskrant 

WITWASSEN

• Richtlijnen kopers en verkopers goederen vanuit WWFT 
• Melden ongebruikelijke transacties - Financial Intelligence Unit (FIU) 

INTERNE ORGANISATIE

Richtlijnen voor het opstellen van een Internal Compliance Programme